چه کار کنیم اگر کسی در پرواز به صندلی شما تعارض کرد؟
زیاد میبینیم که افراد در هواپیما یا اتوبوس و دیگر وسایل حمل و نقل عمومی سفر به حریم خصوصی شما و دیگران تجاوز میکنند و گاهی نمیدانیم از چه روشی برای گوشزد کردن یا برخورد مودبانه اقدام کنیم. اینجا این شرایط را باز میکنم و راهکارهایی برای رفع آنها ارائه میکنم.

در هواپیما روی صندلی خود نشستهاید و همسفر کنارتان کوچکترین توجهی به حریم شخصی شما ندارد! چه پاهایش را بیمحابا باز کند، چه دستش را روی دسته صندلی بیندازد، یا مثل رفیقهای قدیمی با سر روی شانهٔ شما چُرت بزند، تجاوز به حریم شخصی در پرواز اصلاً خوشایند نیست.
اما سوال اینجاست:
وقتی با این موقعیت ناخوشایند مواجه میشوید، چه واکنشی باید نشان دهید؟
انواع تجاوز به فضای صندلی در هواپیما
انواع مختلفی از تجاوز به فضای صندلی وجود دارد که برخی از آنها آزاردهندهتر هستند. ممکن است فضای شخصی شما به این شکلها مورد تجاوز قرار گیرد:
- اشغال دسته صندلی
- وقتی همسفر شما تمام دسته صندلی را تصاحب میکند.
- یا حتی دستش را روی پاهای شما میاندازد.
- تجاوز به فضای پا
- وقتی زانوی فرد مدام به پای شما برخورد میکند.
- یا پاهایش را بیش از حد باز میکند.
- تکیهدهی مداوم
- وقتی فرد جلویی تمام مدت پرواز صندلی خود را به عقب تکیه میدهد.
- حتی وقتی شما در حال غذا خوردن هستید.
- تکیه دادن سر
- وقتی همسفر شما سرش را روی شانهٔ شما میاندازد.
- انگار با شما رفیق صمیمی است
- گرفتن پشتی صندلی
- وقتی فرد پشت سری از صندلی شما به عنوان تکیهگاه استفاده میکند.
- مخصوصاً هنگام بلند شدن از جای خود.
- یا ضربه زدن به صندلی و قرار دادن پا در پشت صندلی شما
- وسایل حجیم
- وقتی وسایل همسفر شما آنقدر بزرگ است که به فضای شخصی شما تجاوز میکند.
نکته کلیدی:
اگر
- میز غذاخوری شما به دلیل کمبود فضا باز نمیشود مجبورید آرنجهای خود را به بدن بچسبانید
- یا پاهای خود را به هم فشار داده و به یک سمت خم شدهاید به این معنی است که فضای شخصی شما به شدت تحت تأثیر قرار گرفته است.
به یاد داشته باشید:
در بیشتر موارد با یک تذکر محترمانه میتوان مشکل را حل کرد. اما اگر طرف مقابل همکاری نکرد، از مهمانداران کمک بخواهید. پرواز برای همه میتواند استرسزا باشد، اما رعایت حریم شخصی باعث میشود سفر برای همه دلپذیرتر شود.
با ادب رفتار کنید
مهمترین قانون هنگام مواجهه با این موقعیت این است که مؤدب بمانید. این ادب را هم در رفتار و هم در گفتار رعایت کنید، با حفظ نزاکت و پرهیز از بیادبی. اغلب کسانی که به حریم شما تجاوز میکنند، حتی متوجه این کار خود نیستند.
تعیین محدودیتهای کلامی
اگر در بیان شرایط ناراحت خود احساس بهتری دارید، میتوانید این کار را بدون توهین به طرف مقابل انجام دهید. از عبارات خنثی و غیرسرزنشآمیز استفاده کنید، مانند:
«ببخشید، ممکنه لطفاً پایتان را کمی جابهجا کنید؟ فضای من کمی تنگ شده.»
«من اینجا احساس کمبود فضا میکنم، ممکنه دستهٔ صندلی را با هم تقسیم کنیم؟»
«ممکنه کیف خود را زیر صندلی بگذارید؟»
«معذرت میخواهم، نمیتوانم میز غذا را باز کنم و میخواهم غذا بخورم. ممکنه صندلی خود را کمی بالا ببرید؟»
به خاطر داشته باشید که لحن شما باید آرام اما محکم باشد و به انتظارات مشترک از فضا اشاره کنید.

استفاده از نشانههای فیزیکی و نشانههای بدنی ظریف
اگر راحت نیستید که مستقیم چیزی بگویید، میتوانید با تنظیمات فیزیکی به طرف مقابل نشان دهید که حریم شما رعایت شود. میتوانید به تدریج فضای خود را پس بگیرید:
- آرنج یا پاهای خود را میلیمتری جابجا کنید تا طرف مقابل متوجه شود.
- اگر وسایلشان فضای شما را اشغال کرده، با جابجا کردن وسایل خود به آرامی وسایل آنها را به جای خود هدایت کنید.
- هرگز با خشونت واکنش نشان ندهید – یک حرکت کوچک معمولاً کافی است.
اگر کسی روی شانهٔ شما خوابیده:
- اول با تکان دادن آرنج به آرامی او را بیدار کنید.
- اگر مؤثر نبود، بلند شوید تا نتواند از شما به عنوان بالشتک استفاده کند.
- در صورت نیاز، به آرامی شانه خود را عقب بکشید.

نکات مهم:
✓ این روشها باید ملایم و غیرتهاجمی باشد.
✓ اگر مؤثر نبود، از مهماندار کمک بخواهید.
✓ به یاد داشته باشید که بیشتر مردم ناخواسته این کارها را میکنند.
مثال عملی:
اگر زانوی فرد به پای شما چسبیده:
ابتدا پایتان را خیلی آرام جابجا کنید.
اگر ادامه داد، یک کیف کوچک بین پاهای خود قرار دهید.
در نهایت، اگر لازم شد با لبخند بگویید: “ببخشید، ممکنه کمی فاصله بدهید؟
درخواست کمک از مهماندار
اگر فرد رفتار خصمانه دارد، تجاوز به فضای شما ادامهدار یا شدید است، یا احساس ناامنی میکنید، با مهماندار به صورت محرمانه صحبت کنید. وضعیت را برای او توضیح دهید و آنها باید بتوانند به شما کمک کنند، چه با جابجایی صندلی شما (در صورت امکان) و چه با صحبت کردن خودشان با فرد متجاوز.
اگر مسئله بیش از یک تجاوز ساده باشد و به وضوح شامل آزار یا تعرض باشد، به مهماندار اطلاع دهید. مواردی وجود دارد که برخی مسافران از فضای نزدیک سوءاستفاده کرده و با تماس نامناسب دیگران را مورد تعرض قرار میدهند.

حقوق خود را بشناسید
بلیط شما برای یک صندلی مشخص و فضای اطراف آن است، بنابراین وقتی کسی این فضا را اشغال میکند، شما حق دارید نگرانی خود را بیان کنید.
هوشمندانه صندلی خود را انتخاب کنید – واضح است که صندلیهای وسط در مورد تجاوز به حریم شخصی بدترین هستند و ردیفهای عقب نیز میتوانند مشکلساز باشند.
ابزارهایی برای حفظ حریم شخصی همراه داشته باشید
وسایلی مثل بالش سفر، هدفون و پتو میتوانند به تعیین حریم برای اطرافیان کمک کنند و هرگونه تجاوز به فضای شخصی را قابل تحملتر سازند. خود را از نظر ذهنی آماده کنید که به احتمال زیاد در طول پرواز با مقداری تجاوز به حریم شخصی مواجه خواهید شد – مخصوصاً اگر روی صندلی وسط نشسته باشید. خود را با تکنیکهایی مسلح کنید که آرامشتان را حفظ کرده و با رفتار مودبانه با موقعیت برخورد کنید.
منبع: Smarter Travel
ترجمه و ویرایش: علیرضا دامادزاده
